De Olijfberg en onderhandelen

Vandaag stond ons een zware wandeling te wachten! We trokken de beste wandelschoenen aan die we hadden, ook al staat het niet altijd even charmant…

Samen met de veldleiding en hun logee vertrekken we door het Hinnomdal. Onderweg vertelde Piet ons het een en ander over dit dal, waar veel gruwelijke dingen gebeurd zijn in de tijd van de bijbel, zoals de kinderoffers aan de god Moloch.

Het was nu nog even ontspannen lopen op een vlak stuk weg. Soms maakten we even een stop voor een fotoshoot met op de achtergrond het baanbrekershuis.

Vervolgens kwamen we aan bij een Arabische wijk waar we door heen liepen.

Het zag er niet al te schoon en fris uit, het leek wel een vuilnisbelt met overal op de grond afval.

Na stevig doorgestapt te hebben, kwamen we bij een graf wat –mogelijk- het graf van Absalom was; de zoon van Koning David. Een stukje verderop zagen we de Gouden Poort, waardoor Jezus zou zijn binnen gegaan om de tempel te bereiken. Deze poort is nu dichtgemetseld.

Achter ons ligt de Olijfberg, er staat ons een flinke klim te wachten!

We staken de weg over en liepen de hof van Gethsémané in (betekent: oliepers). Het is een kleine tuin met prachtige, eeuwenoude olijfbomen. Christus bad in de tuin van de oliepers. ''Vader als U wilt, neem deze drinkbeker van Mij weg''. ''Maar laat niet wat Ik wil, maar wat U wilt gebeuren''.

We lieten dit, ieder op zijn eigen manier, op ons inwerken.

Nu kwam het pittige stuk: omhoog klimmen naar de top van de Olijfberg! In de tijd van de bijbel lijken Jezus en zijn discipelen met gemak over de heuvels te wandelen. Nergens staat dat ze hijgen en puffen zoals wij! We voelden onze beenspieren en kreunden bijna bij elke stap ;-)

Het uitzicht dat we boven hadden, benam ons het laatste restje adem in onze longen.

De tempelberg en de Oude stad van Jeruzalem liggen glanzend in de verte. De kalkstenen muren en gebouwen baden in het gouden zonlicht.

We maakten wat foto's en onverwacht zagen we een kameel. Martine haar ''grootste wens'' ging in vervulling: rijden op een kameel! Ze wilde dit eigenlijk het liefst in de woestijn, maar ja, dit was toch ook wel een heel  bijzondere plek… Na het ritje op de kameel begonnen we onze terugtocht naar beneden. Dit was gelukkig minder zwaar dan naar boven.

Eenmaal beneden liepen we richting de oude stad, want we waren hard toe aan een bakje koffie. We kwamen aan bij een Guesthouse met een prachtige stadstuin waar we onze lunch gebruikten met een lekker bakje cappuccino.

Piet en Alice gingen weer terug naar huis en wij doken nog even de soek in. Even rondneuzen en we wilden gaan oefenen met ''afdingen''. We wilden niet méér betalen voor de spullen die we zouden kopen dan nodig is!

We liepen door de wirwar van straatjes in de soek en de Arabische ondernemers stonden al op wacht om ons hun prullaria aan te smeren voor ''a good price''. Soms lieten we ons overhalen om even binnen te komen, maar soms liepen we ook hard door. Alleen als er wat te koop was wat ons aanstond, gingen we naar binnen. En ja hoor, na een tijdje kwamen we weer naar buiten met onze buit: een mooie sjaal, waar we minder dan de helft van de vraagprijs voor betaald hebben. Onze missie was geslaagd!

We hadden flinke trek gekregen van al dat onderhandelen en we waren het eigenlijk ook wel zat. Onder het genot van een bord friet en een broodje falafel (wat we met elkaar deelden), zittend in het zonnetje, blikten we met elkaar terug op een mooie dag.

De Graftuin

Normaal gesproken bezoeken we op de sabbat in de ochtend met elkaar een kerkdienst, maar deze ochtend gaan we naar de graftuin.

We laten onze zondagse schoenen staan en trekken een paar stevige stappers aan. Het is een eindje lopen naar de graftuin vanuit het baanbrekershuis.

Gelukkig is het een prachtige dag, het zonnetje schijnt al volop! Onderweg passeerden we gezinnetjes die richting de synagoge gaan. Wat zijn ze mooi gekleed op de sabbatdag, het is steeds weer prachtig om te zien.

Na een wandeling van ruim een half uur komen we aan bij de ingang van een ommuurde tuin. Het was een verademing om vanuit de hectiek van de stad, de rust te ervaren in de graftuin!

We wachten op een bankje in het zonnetje tot Peter ons komt halen voor de rondleiding.

Na een tijdje liep hij op ons af en nam ons eerst mee naar Golgotha. We zochten een rustig plekje, tussen alle toeristen, zodat hij ons wat kon vertellen over deze plaats.

We lazen met elkaar verschillende stukjes uit de Bijbel om zo een beeld te krijgen van wat zich -mogelijk- op deze plek allemaal heeft afgespeeld. We kunnen ons moeilijk voorstellen dat Christus in een straat (wat nu een busplein is) als deze aan een kruis heeft gehangen, naakt, kwetsbaar, lijdend en stervend terwijl de mensen haastig langs hem liepen, ongeïnteresseerd en alleen halt houdend om Hem te bespotten. De betekenis van de tekst ''Hij heeft onze schande op zich genomen'' maakt nu nog meer indruk.

Peter gaf ons een moment de tijd om de dingen die hij ons vertelde, op ons in te laten werken.

Ook kwamen we er achter dat we zo ons eigen beeld hadden gecreëerd van de kruisiging en de heuvel Golgotha. Maar met de dingen die Peter vertelde, moesten we onze eigen voorstellingen wat loslaten en bijstellen.

Nog onder de indruk van dit alles maakten we daarna foto’s van Golgotha, ook wel genoemd ‘Hoofdschedelplaats’. Door de sneeuwval van een paar weken geleden is de ‘’neus’’ van de schedel afgebroken zodat de verhoudingen nu minder zichtbaar zijn.

We liepen daarna de tuin weer in, alles staat prachtig in bloei en gaf de tuin een vredige uitstraling.

Vlakbij het graf lezen we ook weer wat gedeeltes uit de bijbel. Als we dit zo lezen met elkaar, is het wonder van de opstanding eigenlijk nauwelijks te bevatten!

Als Peter klaar is met zijn rondleiding nemen we rustig de tijd voor ons zelf.

We lezen psalm 22 wat gaat over het diepe lijden van Christus maar ook Zijn overwinning bij de opstanding uit het graf. We overdenken dit voor ons zelf, wat betekent deze psalm in ons eigen leven? Wat een troost is het als we met al ons eigen lijden altijd terecht kunnen bij Hem!

We snuffelden daarna nog wat rond in het winkeltje dat bij de graftuin hoort.

In gedachten verzonken liepen we weer richting huis, het was een mooie, bijzondere ochtend.

Bezoek Alfred Muller

Deze avond kregen we bezoek van journalist Alfred Muller. Wat waren we blij met zijn komst, want we zaten inmiddels vol vragen over dit land en de politiek.

Reineth had een heerlijke lasagne schotel gemaakt en we hoopten maar dat Alfred hiervan hield!

Eenmaal aan tafel vuurde hij, als een echte journalist, allerlei vragen op ons af: “Wie zijn jullie? “Wat doen jullie hier voor werk?” en “Wat vind je van Nederland?” Over en weer stelden we onze vragen om elkaar beter te leren kennen.

Het eten leek hem te smaken, want hij schepte nog een keer op…

Bij de koffie vertelde hij ons over het ontstaan van Israël. Eenvoudig legde hij ons uit hoe dit door de geschiedenis heen allemaal tot stand is gekomen. Dit stukje geschiedenis was voor ons wat duidelijker geworden, maar het conflict in dit land blijft toch een moeilijk punt. Wie heeft het nu bij het rechte eind? Alfred belichtte het van verschillende kanten, om ons iets te laten proeven van de ingewikkeldheid hiervan. Ook de politiek komt aan bod, gezien de verkiezingen die aanstaande zijn. Het was een leerzame en gezellige avond.

Of al onze vragen beantwoord zijn? We denken dat hij nog maar eens een avondje langs moet komen…

Muziekfestival in de "Oude stad’’

We hadden al verschillende aanplakbiljetten opgemerkt over een muziekfestival in de Oude stad. Dit moest erg leuk zijn!

Nieuwsgierig als we zijn, gingen we woensdagavond op pad, gewapend met een plattegrondje met daarop de verschillende muziekbandjes. De temperatuur buiten was nog heerlijk, dus een perfecte avond om in de stad rond te lopen.

Het was een gezellige drukte en we liepen op ons gemak de verschillende bandjes af, van mooie Joodse instrumentale muziek, met of zonder dans acts, tot Arabische muziek.

Het was erg divers en leuk om muziek te horen van zowel de Joodse en Arabische cultuur.

Halverwege onze tour hebben we op een terrasje genoten van een lekkere mokka koffie (koffie met een stukje chocolade erin dat langzaam smelt, mmm…), met uitzicht op een van de Joodse bandjes.

We struinen daarna nog wat straatjes af en gaan weer op tijd terug naar huis, tenslotte is het morgen onze werkdag en moeten we weer vroeg uit de veren!

Bethel en Siloh

Het zonnetje scheen en het beloofde een prachtige dag te worden!

Met elkaar liepen we richting het autoverhuurbedrijf om ‘’onze’’ auto op te halen voor de excursie met Koen. Jenneke was zo stoer om achter het stuur te kruipen. Samen met nog een groep Nederlanders vertrokken we met drie auto’s richting de bergen van Samaria.

Onderweg was er veel te zien, vanuit de drukke stad reden we het mooie, heuvel- en rotsachtige landschap door.

Uiteindelijk kwamen we aan in Siloh, waar we even stopten voor een foto van een bijzonder bord langs de weg. 

We reden daarna een stukje door voor onze tweede stop, wat bij een wijnpersbak was. Koen vertelde ons daar met veel passie over de geschiedenis van deze omgeving.  



We vervolgden onze weg en kwamen aan bij Bethel, de plaats van ‘’de Jacobsladder’’. Dit is de plek waar God verscheen in een droom aan Jacob. Het is een plek waar weinig toeristen komen, dus was het heel bijzonder dat wij er mochten staan.

We liepen een stuk met Koen door de natuur en hij wees ons op de mooie bomen en planten die er groeien: olijfboompjes, hysop, asperges en de liefdesappel. In deze tijd van het jaar staat alles prachtig in bloei! Ondertussen vertelde hij ook over het gebied waar we doorheen liepen. Hier liggen namelijk de settlement gebieden. Dit zijn bezette heuveltoppen om zo land terug te winnen.

Na de wandeling reden we door naar een supermarkt om daar onze lunch te kopen. We hadden inmiddels enorme trek gekregen van de lange wandeling.

We kochten pitabrood, chips en humus, om dit vervolgens op een mooi plekje verderop te nuttigen. Koen deed voor hoe we zonder bestek dit konden eten: stukje brood afscheuren en dopen in de humus. De liefhebber kon er ook een handje chips bovenop gooien. Heerlijk was het en we knapten er zichtbaar van op!

Helemaal opgeladen, liepen we met elkaar richting de plaats waar de tabernakel en de Ark des Verbond 400 jaar hebben gestaan. Eerst krijgen we een film te zien uit de tijd van priester Eli en Samuel over de dienst van de Tabernakel. Op deze manier kregen we een idee hoe het er in de tijd van de Bijbel aan toe ging. Na de film liepen we naar de plek waar de Tabernakel en de Ark des Verbond gestaan hebben. We konden ons moeilijk voorstellen wat zoveel eeuwen geleden zich hier allemaal heeft afgespeeld. Koen las een kort gedeelte uit de Bijbel hierover.

Nadat we deze plek bezocht hebben, gingen we op bezoek bij de leider van een settlement op een van de heuvel toppen. Het is een hele ervaring om door dit gebied te rijden, we zagen de mensen die daar wonen, met wapens rond lopen om zich te beschermen tegen de vijand van buitenaf.

Toen we op de heuveltop aankwamen, werden we vriendelijk ontvangen. We kregen wat te drinken en ondertussen vertelde de man zijn verhaal. Hij is getrouwd met een jonge weduwvrouw. Zij verloor na een paar maanden huwelijk haar man in de oorlog en was zwanger van haar 1^e kindje. De mannen waren bevriend met elkaar en uit respect voor zijn vriend is hij met deze vrouw getrouwd. Intussen hebben ze een heel gezinnetje.

Hun kinderen worden met een gepantserde auto naar school gebracht, uit angst dat hen wat aangedaan wordt. Bijzonder om te horen over het leven van een gezin dat woont in bezet gebied.

Het was een enerverende dag. We hebben enorm veel gezien en gehoord en komen dan ook moe, maar voldaan aan bij het baanbrekershuis!

Werk Gea

Na een paar weken begin ik aardig mijn draai te vinden in Beit Moses.

Ook het communiceren met mijn "collega's" lukt steeds beter.

De meeste collega’s op de verpleegafdeling kunnen alleen Hebreeuws en een paar woorden Engels maar toch we begrijpen elkaar aardig. 

In het begin tasten ze eerst af wie je bent en wat je komt doen maar na verloop van tijd worden ze vrijer en maken ze een praatje met je.

Nu ze mij wat beter kennen, vragen ze ook steeds vaker mijn hulp bij activiteiten.

De meeste bewoners spreken goed Engels, velen hebben in het buitenland gewoond en zijn na de oorlog teruggekeerd naar Israël.

Ze vinden het erg leuk als ik even bij hen kom zitten voor een praatje.

Ik help regelmatig de activiteitenbegeleidster op de verpleegafdeling. Ze is een enthousiaste vrouw en spreekt alleen Hebreeuws, dus is het veel met handen en voeten communiceren!

Er worden veel activiteiten gedaan met de bewoners. Er hangt elke week een papier met daarop de activiteiten van die week. Ik had inmiddels op de afdeling ook kennisgemaakt met een bewoonster Etna.

In de eerste weken dat ik rondliep op de afdeling wuifde ze regelmatig naar me in de hoop dat ik ook even met haar een praatje zou maken.

Op een ochtend vroeg ze me mee naar de gymnastiekactiviteit. Ze deed enthousiast mee en tussendoor vertaalde ze voor mij in het Engels wat de activiteitenbegeleidster vertelde. Na de gym gingen ze spelletjes doen en vroeg ze mij om samen een puzzel te maken. Toen ik zat te puzzelen ging er even een gevoel van ontevredenheid door me heen: was ik hier voor naar Israël gekomen? Ik was wel wat anders gewend om te doen in Nederland....

Op datzelfde moment keek Etna mij aan en vroeg me zomaar uit het niets of ik van de Holocaust gehoord had. Ik vertelde haar dat ik er veel over gelezen heb en dat ik ook naar Yad  Vashem (Holocaust museum in Jeruzalem) geweest ben een paar dagen terug.

Ineens barstte ze in huilen uit en zei: "ze hebben 6 miljoen Joden vermoord, waarom??!!"

Ik kon haar vraag niet beantwoorden en er alleen voor haar zijn door naar haar verhaal luisteren.

Ik schaamde me voor de gedachten die ik net daarvoor nog had,  een simpele puzzel maken met een bewoner kan toch heel waardevol zijn!

Samen met Jenneke heb ik ook drie avonden in de thuiszorg gewerkt bij een oudere dame. Ze heeft reuma, is erg broos en gaat steeds verder achteruit. Ze is in alles hulpbehoevend. Een paar ochtenden in de week krijgt ze thuiszorg en de rest van de dag word ze verzorgd door haar zus die al aardig op leeftijd is. Het is dan ook erg zwaar voor haar, maar ze heeft zo’n groot verantwoordelijkheidsgevoel dat ze de zorg voor haar zus niet los kan laten.

Daarom zijn we gevraagd om een paar uur hulp te bieden in de avond om deze vrouw wat te ontlasten.

Het is wel bijzonder om bij mensen aan huis te komen, op deze manier zie je iets van het echte leven hier in Israël.

Het is even een trip om er te komen, een stuk met de bus en tram en daarna nog een klein stukje lopen.

Het appartement waar ze woont, is in een Joods Orthodoxe wijk. Bij binnenkomt beneden in het portiek staat het vol met kinderwagens!

Als we bij haar appartement zijn, worden we hartelijk begroet door de vrouw en haar zus.

Ze spreken goed Engels dus kunnen we goed met elkaar communiceren.

Het appartement is eenvoudig ingericht maar staat wel bomvol met prulletjes!

De vrouw zit in een kapotte bureaustoel en gebruikt deze als rolstoel.

Met hier en daar een kussentje zit ze toch redelijk lekker in deze stoel.

De zus die haar verzorgt, ziet er vermoeid uit, het is overduidelijk te zien dat de zorg haar zwaar valt, maar wat wil je als je zelf ook al in de 70 bent.

Voor ze weg gaat worden we uitgebreid geïnstrueerd hoe we haar zus moeten verzorgen. Na haar gerust te stellen dat we in Nederland ook in de zorg werken, gaat ze eindelijk naar huis.

Na een uur staat ze toch weer binnen, zegt wat vergeten te zijn maar ondertussen krijgen we weer aan alle kanten adviezen. Na veel aandringen en geruststellen, gaat ze toch weer naar huis……

De vrouw vindt het gezellig dat we er zijn en ratelt vier uur lang aan een stuk door.

Het is intensief maar omdat we er graag voor haar willen zijn, luisteren we geduldig naar haar verhalen.

Ze vertelt over haar leven, heeft veel verdriet gehad maar ondanks dat is ze toch erg opgewekt en houdt van een grapje.

Tussendoor helpen we haar een keer naar het toilet, het is een piepklein hokje en we vragen ons af hoe we haar op het toilet moeten krijgen!

Met veel hangen en wurgen krijgen we haar op het toilet. Het valt niet mee als je niet over de goede hulpmiddelen beschikt.

Het waren drie intensieve avonden met oa veel luisteren maar we gaan toch met een tevreden gevoel naar het baanbrekershuis. Elke keer leer je toch weer van deze mensen….ik probeer  met de verhalen die ik hoor in Israël wijze lessen te trekken voor mijn eigen leven in Nederland.

Werk Martine (2)

Begin ik net een beetje de kinderen en collega’s te kennen in mijn klasje… mag ik onverwacht alweer naar een andere groep toe! Door tekort aan personeel door omstandigheden en omdat ze een nieuw kindje verwachten op de zogenoemde baby groep, hebben ze mij gevraagd of ik wil bijspringen in deze klas omdat ze een extra hand erg goed kunnen gebruiken.

Het was dan van korte duur op de groep waar ik ben begonnen, maar toch al een hele ervaring rijker. Ik heb gezien en mee kunnen helpen hoe er contact word gemaakt met kinderen die eigenlijk ontzettend afgesloten zijn van de ‘echte’  belevingswereld. Het blijft bijzonder om te zien wat voor activiteiten er allemaal voor ze georganiseerd worden.  Ik heb o.a. een Poerim feestje meegevierd met de kinderen; schminken, muziek en dans! Ook is een vast onderdeel van Poerim snoep uitdelen, nu had een collega  namens haar en de kinderen speciaal voor mij ook een zak snoep meegenomen ontzettend lief! Erg leuk contact opgebouwd met de collega’s op de groep… dus ik zal ze nog missen!

Iet wat onwennig maar met goede zin dinsdag mijn eerste dag op de nieuwe groep gehad. En oow het zijn wel lieverds zeg die kleintjes! Diezelfde morgen gelijk met de kinderen naar de ‘gym’zaal geweest.  Dit is een speciale zaal voor de kleintjes met aangepaste schommels, kussens en een grote ballenbak. Dus ik begon mijn dag erg goed; lekker met zo’n klein hummeltje in mijn armen in de ballenbak zitten. :-)

Nu deze kinderen nog zo klein zijn, is qua uiterlijk nog helemaal niet zo goed zichtbaar wat voor ernstige handicaps ze al met zich meedragen op deze jonge leeftijd. Doordat ik een kijk heb kunnen nemen in de oudere groep kinderen heb ik met eigen ogen gezien hoe de toekomst voor deze kleintjes eruit zal zien. Het besef dat ze zo afhankelijk zullen worden is bijna onvoorstelbaar..

Toch is ook zeker nu al zichtbaar dat deze kinderen veel afhankelijker zijn dan ‘gezonde’ kindjes. De babygroep bestaat op dit moment uit 5 kinderen, waarvan er maar één meisje via de normale weg kan eten. Alle andere kinderen krijgen sondevoeding. In de groep zit ook een tweeling, beide hebben een tracheostoma en kunnen niet praten of geluid maken. Contact met hun maken is dan ook erg moeilijk. Elke glimlach die je ze dan toch weet te geven door contact te maken door bijv. muziek of een aanraking is goud waard!

Wat ik zelf erg leuk vind is dat ik op deze groep ook echt meer in de zorg aan het werk ben! Betekend wel wat vroeger m’n bed uit.. maar ach dat moet je er dan ook maar voor over hebben.:-) In de ochtend meehelpen met de kindjes wassen en aankleden, luiers verschonen, met de tillift aan de slag, kindjes naar bed brengen voor hun middagdutje en verder de teacher ondersteunen in de klas. De fysiotherapeut gaf aan dat ze wilde gaan kijken of ze me misschien ook wat fysiotherapie gerichte oefeningen aan kan gaan leren om te doen met de kinderen, zodat ik ook hier inzetbaar voor zal worden in de toekomst.  

Al met al weer een hoop nieuwe (maar positieve) indrukken! 

Soek, Sabbat, Haas Promenade, Yad Vashem, Poerim, Bethlehem

Wat vliegt de tijd toch! Vandaag bedachten we ons dat we gewoon alweer ruim 2 weken in Jeruzalem zijn! Anderzijds voelt het ook weer veel langer, we zijn al zo ‘gewend ‘  en thuis hier. Met de bus en tram ergens naartoe opstap of lopend vanaf de oude stad naar huis; geen probleem! De afgelopen week naast het werken ook weer ontzettend veel gezien en indrukken opgedaan. We weten bijna niet waar we moeten beginnen met vertellen…

Maar we willen het jullie natuurlijk niet onthouden dus gaan we een poging wagen!

Het begon allemaal met de eerste werkweek, maar hier hebben jullie als het goed is alles al uitgebreid over gelezen gaan we vanuit :-)  Laten we daarom beginnen bij vrijdag de 27^ste! De vrijdag staat in het teken van alles aan kant en netjes hebben voor de Sabbat, helemaal als je ‘s avonds bezoek ontvangt. We begonnen de ochtend daarom met de schoonmaak en vervolgens zijn we op pad geweest naar de Soek voor de boodschappen. Er moest natuurlijk wel een lekkere maaltijd op tafel komen en met een echte Sabbat viering mogen de zogenoemde Challah broden ook niet ontbreken.  Na de schoonmaak en inkopen hebben we nog even heerlijk in onze tuin kunnen genieten van het zonnetje, het was maar liefst 20 graden! En de week ervoor had er nog sneeuw gelegen.. onvoorstelbaar maar hier kan het! Na zonsondergang begon de Sabbat, ons netjes aangekleed en aan een mooi gedekte tafel hebben we een erg fijne avond gehad met een van de NEM’ers uit de omgeving. We genoten van een heerlijke salade en zelf gemaakte hartige taart!

De volgende morgen zijn we naar een kerkdienst van de Jerusalem Messianic Assembly. Heel bijzonder, de dienst wordt in het Hebreeuws en Engels gehouden. Voorin de kerk staan twee voorgangers, de ene vertelt in het Hebreeuws en vervolgens vertaalde de andere voorganger het in het Engels. Dat neemt natuurlijk ook wel wat meer tijd in beslag realiseerden we ons later. Nu zijn we wel wat gewend…  maar na 2 uur dachten we dat de dienst toch wel een beetje op zijn eind zou zijn. Achteraf kunnen we zeggen dat we daar nog een uurtje bij op hebben kunnen tellen! Maar buiten dat was het wel een erg mooie dienst. Na de dienst was er een buffet met gebakjes en stapels pita’s om te vullen met ei, worstjes, paprika, sauzen, groenten..  dus al met al weer een hele ervaring rijker! Wij hebben het maar bij een kopje koffie met een gebakje gehouden, want we gingen door op weg naar de ‘haas promenade’. De rust kwam je tegemoet in dit mooie park waar je gelijk allerlei vogeltjes hoorde fluiten en de drukte van de stad helemaal verdween, met als hoogtepunt een prachtig uitzicht over de oude stad Jeruzalem. We hebben de dag er erg goed vol kunnen houden, lekker geluncht en van het zonnetje genoten!  Deze dag afgesloten met een filmavond. We hebben Schindler’s List gekeken en niet zonder reden, een stukje voorbereiding voor de activiteit die we de dag erna zouden gaan doen.

‘Ik geef hen in mijn huis en binnen mijn muren een gedenkteken en een naam (een ‘yad vashem’)  die niet uitgeroeid zal worden’ (Jes.  55:5)

We zijn zondag naar Yad Vashem geweest. Dit is een museum ter nagedachtenis van de holocaust. Er is eigenlijk maar één woord voor;  indrukwekkend! Zoveel beelden en zoveel gruwelijke verhalen, maar toch echt de realiteit. Wat een tegenstelling was het om daarna door de tuin te lopen langs de monumenten. Ook zijn er bomen gepland voor duizenden mensen die zich met gevaar voor eigen leven hebben ingezet om joden te redden. Een intense dag waar we ons weekend mee hebben afgesloten….

Deze week stond in het teken van Poerim. Ook wij hebben beleefd wat dit feest inhoudt en betekent voor de joden. Hierbij wordt herdacht dat koningin Esther het joodse volk heeft gered.  Mensen gaan verkleed over straat, eten Hamansoren en vieren feest. Op donderdag was er een speciale viering in de grote synagoge van Jeruzalem en wij wilden dit ook wel eens meemaken. Bij aankomst werden we uitgebreid ondervraagd over de reden van onze komst, waar we verblijven, hoe we wisten dat er een viering was en of we in bezit van wapens waren. Overvallen door al deze vragen, wisten we met veel gestotter en rode wangen gelukkig toch binnen te komen. De synagoge is opgedeeld in een mannen– en vrouwensectie, dus wij zaten tussen alle andere vrouwen op het balkon. Onderweg nog een Engels/Hebreeuwse bijbel en een ratel gescoord. Elke keer als Haman (de bad guy uit het verhaal van Esther) genoemd wordt bij de viering, moest iedereen zoveel mogelijk lawaai maken, onder andere met ratels.We konden onze oren niet geloven toen het volgende bericht werd omgeroepen: “Please give our prime minister Netanyahu the opportunity to leave the room first.” En ja hoor, na een grote groep bodyguards (inclusief stoere jasjes en macho oortjes) kwam Bibi de zaal binnenlopen. De paparazzi dook er bovenop, maar hij keek niet op of om. Na de viering hield de premier nog een toespraak, helaas zonder ondertiteling…

Richting huis zagen we dat het Poerim feest in de stad aardig was losgebarsten. Luide muziek op de straten, massa’s verklede mensen en de drank werd rijkelijk geschonken.

Vrijdag voor het eerst met de Arabische bus op weg naar Bethlehem. Hier zullen wij met z’n allen aan de slag gaan in een nieuw opgezet project dat zich inzet voor geestelijk gehandicapte kinderen/jongeren en hun families. Wij hebben kennis gemaakt met het Engelse echtpaar dat dit huis runt. Deze dag een rondleiding gekregen, kennisgemaakt met enkele cliënten en gelijk even gezamenlijk een wandeling gemaakt. De geestelijke gehandicapten waar dit echtpaar zich met veel liefde voor inzet, hebben een achtergrond waar we door geraakt werden. In de Arabische wereld is een gehandicapt kind een schande, kinderen worden weggestopt, vastgebonden en verwaarloosd. Zo weten gezinnen uit hetzelfde dorp niet van elkaar dat ze een gehandicapt kind hebben, en denken dat ze de enige met zo’n situatie zijn. We kregen deze dag nog veel meer bijna onwerkelijke voorbeelden te horen, zoals een vader die voorheen een moord gepleegd heeft en nu openlijk een tweede beraamd. Diezelfde vader wordt in de gaten houden, om te voorkomen dat hij zijn kinderen vergiftigt, hiervan het Engelse echtpaar de schuld geeft en een rechtzaak aanspant. Het doel van dit project is deze families te veranderen, met de hoop dat bovenstaande situaties minder vaak voorkomen. Ze vertelden ons dat ze onze hulp goed kunnen gebruiken en op zoek zijn naar nieuwe ideeën, al onze inzet is ontzettend welkom. We gaan de komende tijd brainstormen voor o.a. nieuwe activiteiten en hoe het huis wat gezelliger gemaakt kan worden. 

Werk Reineth

Van maandag tot en met donderdag gaat om 07.30 uur mijn wekker en vertrek ik naar mijn werk bij Pre-School ‘Little Hearts’. Per bus en tram reis ik hier naartoe en als alles meezit, doe ik er ongeveer 35 minuten over. Voldoende tijd om even goed wakker te worden en klaar te zijn voor de kinderstemmetjes die ik de hele dag vanuit mijn kantoortje hoor…

De school ligt middenin een orthodox-Joodse wijk en op de rand van een Arabische wijk. Dat betekent dat het voor beide kanten goed bereikbaar is. Het is namelijk de grote wens van de Amerikaanse directrice (een messias belijdende Joodse vrouw) dat Joden en Arabieren vreedzamer met elkaar kunnen leven en zij gelooft dat dat begint in de kindertijd. Daarom is dit ook zo’n bijzondere school: het heeft een christelijke grondslag en er wordt geen onderscheid gemaakt tussen Joodse, Arabische en internationale kinderen. De school is trouwens opgericht door de schrijver van het boek 'Arafat was mijn held'. Deze man was lange tijd de chauffeur van Arafat en doodde als sluipschutter verschillende politieke tegenstanders. Nu is hij christen en zet hij zich in voor het verzoeningswerk tussen Joden en Arabieren.  

Mijn taak is bijspringen op administratief gebied. Tegen al mijn verwachtingen in, was hier grote behoefte aan en zien ze mijn komst als een verhoord gebed. Aan het begin van de dag neem ik meestal met de directrice door wat er allemaal moet gebeuren. We hebben een whiteboard waar we al mijn to-do’s uit onze brainstormsessies op schrijven en losse memo’s op plakken. Inmiddels is het een feest van kleur en kan ik voorlopig aan de bak.

Ik werk in een klein muf kantoortje, wat ook best te begrijpen is, want de kinderen gaan voor. Dat betekent wel dat ik af en toe behoefte heb aan frisse lucht, wat me meteen een extra reden geeft om regelmatig even bij een klasje naar binnen te lopen. Geweldig om te zien hoe die kleintjes verschillende talen mee krijgen. Er wordt bijvoorbeeld gebeden voor de lunch in het Hebreeuws, Engels en Arabisch. Ook heeft ieder kind een vaste plek voor zijn/haar jasje, waar kaartjes bij hangen met hun naam in deze drie talen.

 Deze week wordt het Joodse feest “Poerim” gevierd. Daarom mochten de kinderen zondag een hoed op naar school en gisteren in hun pyjama  komen. Vandaag was de meest feestelijke dag en kwam iedereen verkleed. Het bijbelverhaal van Esther werd verteld en er werden veel liedjes gezongen. Ook gaven de kinderen elkaar cadeautjes en aten ze 'Hamansoren' (speciale Poerim koekjes). Ik ben vandaag wat vaker mijn kantoor uit gelopen om mee te genieten van dit feest. Nu is de school voor de rest van de week gesloten, dus heb ik een lang weekend vrij.

Werk Martine

En jawel, de eerste werkweek zit er gewoon alweer op! Voor de eerste dag was afgesproken dat ik me zou melden bij de zogenoemde vrijwilliger-coördinator, toevallig kwam ik haar 's ochtends in de bus al tegen! Samen aangekomen bij ALEH bracht ze me naar het lokaal met de groep kinderen waarbij ik mag gaan ondersteunen als vrijwilligster. De groep bestaat uit 7 kinderen met een geestelijk en lichamelijke beperking. Er is eigenlijk weinig tot bijna geen contact te krijgen met deze kinderen. De kinderen zijn niet in staat om te praten, handelingen te verrichten en zijn slechtziend tot blind. Heel bijzonder om te zien met hoeveel geduld en op welke wijze het personeel bij ALEH toch contact weet te krijgen met deze kinderen. ALEH in Jeruzalem biedt onderwijs en zorg aan kinderen en jongvolwassenen. Er zijn kinderen die alleen voor dagopvang komen naar de klas, maar er zijn ook kinderen die 24-uurs zorg en dagopvang krijgen en daardoor intern wonen bij ALEH.

Op elke groep kinderen staat een teacher en twee care medewerkers. Na de zorg worden de kinderen het klaslokaal in gebracht en worden ze geholpen met eten. Hierna begint de dagopening, dit gebeurt iedere ochtend zoveel mogelijk op dezelfde wijze. Dit omdat de kinderen zo structuur behouden. Voor iedere activiteit die plaatsvindt, hebben de kinderen bepaalde kaarten zodat de kinderen herkennen wat er, en op welk moment, gaat gebeuren. Bijv. voordat je een kind helpt met eten, houd je de kaart met de lepel voor de ogen van het kind, vertel je wat er gaat gebeuren en laat je de lepel ook daadwerkelijk voelen. De achtergrond van de kaarten zijn allemaal zwart. Dit is gedaan omdat het voorwerp zo het duidelijkst zichtbaar is voor de kinderen. De dagopening bestaat uit 'boker tov' (goedemorgen) tegen elkaar 'zeggen'. Elk kind heeft een persoonlijke kaart met een foto en een bepaald voorwerp/ontwerp op de kaart. De teacher zet muziek op en laat één voor één de kaarten zoveel mogelijk zien en voelen aan alle kinderen, totdat ieder kind is voorgesteld. Op deze manier probeert de teacher de kinderen onderling contact te laten maken. Het is heel bijzonder om dan vervolgens ook echt te zien dat er dan soms opeens bij één van de kinderen een hele grote glimlach op zijn gezicht ontstaat, of spontaan wat begint te 'brabbelen'. Vervolgens vinden wisselende activiteiten plaats met de kinderen. De teacher vertelt bijvoorbeeld een verhaal door middel van geluiden en/of klanken en laat hierbij de bijbehorende voorwerpen voelen. Of de kinderen krijgen muziekles d.m.v. klanken, zingen en bewegingen maken met de kinderen maakt de muziekdocent contact met kinderen. Kinderen krijgen naast de 'lessen' in de klas ook een soort fysiotherapie en/of ademhalingstherapie door verschillende therapeuten. Afgelopen week kwam ook de 'artist' docent langs, een soort knutsel juf. Ik was erg benieuwd hoe dit in zijn werk zou gaan, contact krijgen met de kinderen d.m.v. muziek kon ik mij nog voorstellen. Maar hoe kan je deze kinderen nou echt laten ervaren dat ze een knutsel werkje aan het maken zijn... Eigenlijk veel minder ingewikkeld dan ik dacht! De kinderen gingen een masker versieren met glitters. Als eerst houd je het masker goed voor de ogen van het kind, hierna laat je de vormen van het masker voelen door de handen te pakken en de vormen van het masker te laten voelen. Vervolgens doop je de top van de vingers van het kind in een beetje lijm en daarna in de glitters en als laatst smeer je de glitters ‘samen’ uit over het masker. Op deze manier maakt het kind dan toch eigenlijk echt 'zelf' zijn eigen kunstwerkje. Heel bijzonder om te zien! Na de activiteiten op de dag worden de kinderen geholpen met de lunch en daarna is het tijd voor hun rust/middagdutje.

Op het moment is het allemaal nog even aftasten wat ze van mij als vrijwilligster verwachten, ze hebben niet vaak internationale vrijwilligers. Wel heb ik van de week een training gehad zodat ik de kinderen nu 'officieel' mag ondersteunen met eten geven. Dit omdat het eten geven aan de kinderen vrij complex is wegens slik- en ademhalingsproblemen. De kinderen krijgen daardoor overigens ook allemaal gemalen eten. Ook zijn er kinderen op mijn groep die helemaal niet in staat zijn om eten door te slikken, deze kinderen krijgen hun voeding door middel van een sonde. Deze eerst week was het vooral kennismaken met de kinderen en hoe de dagindeling eruit ziet. Verder heb ik veel contact gelegd met het personeel, erg leuk om even met al die verschillende mensen met verschillende achtergronden  een praatje te maken! En zo heb ik zelfs al wat Hebreeuwse woordjes geleerd! De komende weken hoop ik te ontdekken hoe ik het beste tot mijn recht zal komen en hoe ik de teacher en de kinderen het beste hulp kan bieden als vrijwilligster! Ik ben erg benieuwd!

Werk Gea

Mijn eerste werkweek zit erop bij Siegfried Moses!

Elke dag is het een heerlijk stukje wandelen naar het verzorgingshuis.

In het begin heb ik wat herkenningspunten onthouden voor mezelf, in de hoop niet te verdwalen in deze, voor mij nog onbekende, stad.

De spoorbaan een stukje volgen en bij het kraampje met de sinaasappelkisten linksaf slaan. Dan ligt al snel aan de rechterkant Beit Moses. 

Het is best spannend om te gaan werken in een ander land, andere (werk) cultuur en een andere taal.

Gelukkig ben ik goed opgevangen door de social worker, een jonge vrouw die goed Engels spreekt.

Ze vraagt me wat voor werk ik in Nederland doe en we spreken af wat ik de komende periode kan betekenen in Beit Moses.

Ik zal vooral in gesprek gaan met Nederlandse Joden die de holocaust overleefd hebben. 

Na ons gesprek  kreeg ik een rondleiding door het gebouw. Het ziet er gezellig en verzorgd uit.

Onderweg werd ik steeds vriendelijk begroet door bewoners: "sjaloom" of "boker- tov".

 

Het eerste bezoekje dat ik breng is bij een nog kwieke dame van 90 jaar oud.

Ze zit nog aan haar ontbijt (een groot bord salade) als ik bij haar binnenstap.

Ze vraagt me op de man af, in het Nederlands, waar ik vandaan kom en wat me hier gebracht heeft in Israël. 

Ik vertel haar waar ik vandaan kom en hoe ik in Israël  terecht ben gekomen.

Het ijs is gebroken en ze vertelt me haar levensverhaal in notendop.

Mijn bewondering voor haar groeit naarmate ze haar verhaal doet.

Ik zie een krachtige vrouw die veel doorgemaakt heeft, verschillende oorlogen heeft moeten doorstaan en toch levenslustig en opgewekt overkomt.

Als ik aanstalten maak om weg te gaan, geeft ze me nog snel wat tips over het leven in Israël en hoe de bevolking hier is. 

Israëlieten zijn net sabra's (een Israëlische vrucht): van buiten stekelig, maar van binnen sappig.  Ze kunnen heel bot reageren, maar als je hen leert kennen, zijn ze puur en hebben het hart op de goede plaats.

Ook zegt ze dat ik altijd bij haar langs mag komen als ik een "moeilijk moment" heb in de komende 3 maanden. Ze zegt; je kan dan een dikke knuffel van me krijgen!

Ze vraagt me of ik de komende 3 maanden wat vaker bij haar langs wil komen.

Rond 10:00 uur heb ik pauze met mijn "nieuwe collega's. Er wordt koffie gedronken en je kunt allerlei lekkers pakken: yoghurt, hartige taart, brood.

Ik probeer een gesprekje aan te knopen met een collega tegenover mij. Ze is erg vriendelijk en ondanks mijn wat gebrekkige Engels hebben we toch een leuk gesprekje. Ze vraagt me of ik Joods ben, omdat ze mijn naam Joods vindt klinken ( in het Hebreeuws spreken ze het uit als "Gaaijaa").

Na de pauze neemt de social worker me mee naar de verpleegafdeling. 

De bewoners zitten in de huiskamer aan de koffie. Er lopen opvallend veel broeders rond!

De social worker vraagt me of ik met een Joodse man in gesprek wil gaan, hij is begin dementerend en ze weet niet in hoeverre hij een gesprekje kan voeren in het Nederlands. 

Ik ga rustig naast hem zitten en stel me voor in het Nederlands. Hij kijkt me verrast aan en gaat gelijk over in het Nederlands. Hij spreekt het nog goed, zoekt af en toe naar het goede woord, maar begint dan te vertellen over zijn leven in Nederland.

Wat hem hiervan het meeste is bij gebleven is dat hij als kind elke dag werd uitgescholden voor "Jood" als hij naar school liep of naar de synagoge. Gelukkig heb ik er hier geen last meer van zegt hij, hier hoor je erbij.

Hij vraagt me of ik ook Joods ben, als ik zeg dat ik echt Nederlands ben, kijkt hij me verbaasd aan. Een Nederlander die naar Israël  wil om te komen werken? Hij vindt het maar bijzonder.... 

Als ik hem vraag of ik hem nog eens op mag zoeken, geeft hij aan dit gezellig te vinden. Hij wil me dan graag zijn kamer laten zien.

 

Woensdagochtend: voor de Nederlandse holocaust overlevenden is dit een ochtend waar ze elke week erg naar uitkijken! Dit is een maatjes-project van Elah

Samen met de bewoners van Beit Bart is dit een ochtend waarin ze elkaar ontmoeten. Ze drinken gezellig koffie met elkaar en er wordt een onderwerp behandeld. 

De ochtend dat ik er ben, is er een gast uit Nederland. Een Joodse vrouw van 90 jaar, ze heeft vorig jaar haar Joodse familie in Israël terug gevonden. Heel bijzonder omdat ze tot die tijd altijd heeft gedacht in de oorlog al haar familie te zijn kwijt geraakt en alleen was overgebleven.

Iedereen volgt met veel  bewondering haar verhaal. Wat een moedige vrouw en wat komt ze ondanks haar leeftijd sterk over!

Haar verhaal maakt veel los bij de andere bewoners, ook is er veel herkenning uit hun eigen leven: de Tweede Wereldoorlog, het onderduiken, de strafkampen, families die ze verloren zijn.

Van een afstandje volg ik de gesprekken. De bewoners die er zitten, zijn bijna allemaal zo rond de 80/ 90 jaar, maar wat zien ze er nog goed uit en wat zijn ze positief ingesteld! 

Ik voel veel bewondering en respect voor deze mensen......

We zingen met elkaar ter afsluiting een Israelisch lied: Hine Ma Tov.

Gelukkig ken ik dit lied en zing hem helemaal mee.

Na afloop wordt er nog wat nagepraat en een groepsfoto gemaakt met de 90-plussers.  Even snel de lippen nog stiften, want je moet er toch goed uitzien!

Mijn hoofd zit vol als ik om 13:00 uur richting het baanbrekershuis loop.

Ik besluit om nog even richting de oude stad te lopen.

Het zonnetje breekt net door. In een rustig park, net naast de oude stad, rust ik even uit op een bankje, terugkijkend op een bijzondere ochtend.